ابلاغ لوح ثبت ملی چهار اثر میراث طبیعی گلستان

 مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان  گلستان از ابلاغ لوح ثبت ملی چهار اثر ارزشمند استان خبر داد و گفت:این آثار شامل  گِل فشان های قارنیارق و نفتلیجه ،  رویشگاه درختان سرخدار و ارس  است.

به گزارشکاسپین خبر،  ابراهیم کریمی  اظهار داشت:در جلسه آذرماه سال 1395 شورای عالی ثبت کشور این چهار اثر با عنوان های گل فشان های قارنیارق و نفتلیجه گمیشان، رویشگاه درختان سرخدار دره پونه آرام علی آباد کتول و رویشگاه ارس دره حاجی آباد کردکوی به ثبت رسیده است.

به گفته وی؛ پس از بررسی شورای عالی ثبت کشور و طی تشریفات قانونی، لوح ثبت این آثار ارزشمند میراث طبیعی استان صادر و به امضای معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور رسید و به واحد ثبت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ابلاغ شد.

وی افزود:گل فشان قارنیارق گمیشان با شماره ثبت 343، رویشگاه درختان سرخدار دره پونه آرام علی آباد کتول با شماره 346، رویشگاه ارس دره حاجی آباد کردکوی با شماره ثبت 354 و گل فشان نفتلیجه شهرستان گمیشان با شماره ثبت 344 در فهرست آثار ملی کشور وارد شده است.

گِل فشان قارنیارق پدیده ای طبیعی پیر و فرسوده بوده که از دهانه آن گِل همراه با گاز خارج می شود، این گل فشان به صورت تپه ای مخروطی است که تاثیر فرسایش در آن کاملا مشهود بوده و قطر دهانه آن را 700 متر ثبت کرده اند.

قارنیارق یک کلمه ترکمنی بوده به معنی شکم پاره و یا جایی که شکم زمین شکافته و پاره شده است.

تپه های اطراف این گل فشان در فصل بهار از انواع گل و گیاه پوشیده می شود و در شمال آن قسمتی از دیوار اسکندر(دیوار دفاعی شهر جرجان قدیم)قرار دارد و برخی اهالی محلی گمیشان بیشتر روزهای تعطیل را در آنجا می گذرانند.

درخت سرخدار متعلق به خانواده Taxaceae بوده که جزو بازماندگان همیشه سبز بدون مجاری رزین است، این گونه در اکثر کشورهای اروپای معتدله تا عرض 63 درجه در شمال و تا استونی و روسیه سفید در شرق ، غرب آسیا جنگل های قفقاز، هیرکانی و شمال آفریقا گسترش یافته است.

مطالعات فسیل شناسی نشان می دهد که قدمت گونه سرخدار به 190 میلیون سال باز می گردد و جنبه ضد سرطانی نیز دارد و در دوران چهارم زمین شناسی، آخرین یخبندان کره زمین، گونه های سرخدار نیکمره شمالی را نابود کرد ولی رطوبت دریای خزر مانع از سرایت یخبندان به جنگل های هیرکانی شد.

سرخدار در جنگل های شمال ایران در ارتفاعات نسبتا بالا دیده می شود که غالبا به صورت پراکنده است ولی در بعضی نقاط از جمله جنگل های قسمت ییلاقی ناهارخوران، افراتخته و سیاه رودبار دره زرین گل علی آبادکتول در استان گلستان به صورت انبوه و تقریبا خالص دیده می شود.

درخت اُرس یا وَرس یا سرو کوهی که به نام های هُورَس، اَورَس، اُرسا، اَریس، اَرچا و اردوج نیز خوانده می‌شود، گونه‌ای سرو بسیار با ارزش و دیرزیست بوده که در مناطق کوهستانی و بیشتر در ارتفاعات بیش از 2500 متری می‌روید.

این گونه که بومی ایران نیز هست در دامنه جنوبی رشته کوه های البرز، از آذربایجان تا خراسان و به ویژه در شرق کشور و در ارتفاعات به صورت گسترده یافت می‌شود.

اُرس بسیار پایدار و سازگار با هر نوع آب و هوا است و برگ هایش مانند دیگر گونه های سرو به شکل سوزنی می باشد.

بارزترین ذخیره گاه اُرس گلستان در روستاهای رادکان، جهان نما و حاجی آباد کردکوی وجود دارد.

گل فشان نفتلیجه در 7 کیلومتری شمال شرقی گمیشان قرار گرفته است./ایرنا 

وسعت گل فشان نفتلیجه در حدود 2 هکتار بوده که با توجه به رسوب گذاری پیرامونی خود 3 متر از زمین های پیرامونی بالاتر است و قطر مخروط مرکزی گل فشان 50 متر و وسعت سطح آب 160 متر مربع می باشد.

گل فشان ها یکی از زیباترین پدیده های طبیعی به اشکال مخروط های کوچک آتشفشانی از جنس گِل یا ماسه هستند که ابعاد آنها از چند سانتیمتر تا چندین متر متغیر بوده و در مقایسه با گل فشان‌های جنوب ایران، روان روی بیشتری داشته و غلظت مواد خروجی آن کمتر است.