دکتر حسین محبی، کاسپین‌خبر: هاری یکی از بیماری‌های ویروسی خطرناک و کشنده‌ای است که از طریق بزاق حیوان آلوده، عمدتاً در اثر گزش، به انسان منتقل می‌شود.
با وجود پیشرفت‌های بهداشتی و درمانی، این بیماری هنوز در بسیاری از مناطق دنیا از جمله برخی مناطق ایران تهدیدی جدی محسوب می‌شود.استان گلستان با داشتن بافت روستایی گسترده، جمعیت بالای دام‌داران و کشاورزان و همچنین شیوع بالای نگهداری سگ‌های خانگی و نگهبان، یکی از مناطق با نرخ بالای حیوان‌گزیدگی در کشور به شمار می‌رود. افزایش آمار حیوان‌گزیدگی در استان گلستان به‌ویژه توسط سگ‌ها و گربه‌ها، زنگ خطری برای سلامت عمومی محسوب می‌شود.با وجود نبود موارد مرگ ناشی از هاری در سال‌های اخیر، بالا بودن تعداد گزش‌ها نیازمند تدابیر جامع‌تر و مشارکت برون‌سازمانی برای کنترل و پیشگیری از شیوع بیماری‌های مشترک انسان و دام، به‌ویژه هاری است.این مقاله با تمرکز بر داده‌های به‌دست‌آمده از معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گلستان، راهکارهای مؤثر برای مدیریت این معضل را بررسی می‌کند.
طبق اعلام رسمی دانشگاه علوم پزشکی گلستان، در سال ۱۴۰۳ تاکنون بیش از ۳۶۳۳ مورد حیوان‌گزیدگی در این استان ثبت شده که در مقایسه با سال گذشته افزایش ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد.سهم عمده‌ای از این گزش‌ها به سگ‌های صاحب‌دار(۶۰ درصد)و گربه‌ها اختصاص دارد.آمارها نشان می‌دهد افراد محصل، شاغلان آزاد، خانه‌داران، کودکان و کشاورزان از گروه‌های پرخطر محسوب می‌شوند.همچنین توزیع جغرافیایی گزش‌ها، مناطقی همچون کردکوی، گالیکش، گمیشان، کلاله و گنبدکاووس را به‌عنوان کانون‌های اصلی مشخص می‌کند.
مهم‌ترین اقدام پس از هر نوع گزش یا خراش از حیوانات پستاندار، شستشوی فوری زخم با آب و صابون به مدت حداقل ۱۵ دقیقه است.این کار در کاهش بار ویروسی احتمالی بسیار مؤثر است.بلافاصله پس از آن، مراجعه به مراکز شبانه‌روزی درمان هاری الزامی است.خوشبختانه این خدمات در گلستان به‌صورت رایگان ارائه می‌شود و شامل واکسیناسیون هاری، واکسن کزاز، سرم ضد هاری و پیگیری‌های درمانی بعدی است.
از دیگر اقدامات مهم می‌توان به واکسیناسیون سالانه سگ‌ها و گربه‌های خانگی، قلاده‌گذاری سگ‌های دارای صاحب، شناسایی و کنترل سگ‌های بدون صاحب، دفن بهداشتی لاشه حیوانات مشکوک و تشکیل جلسات آگاهی‌بخشی برای دهیاران و شوراهای اسلامی اشاره کرد.همچنین افزایش آگاهی عمومی از طریق تولید محتوای آموزشی در رسانه‌ها و فضای مجازی از مؤلفه‌های ضروری کنترل این معضل است.
موفقیت در کنترل حیوان‌گزیدگی نیازمند هماهنگی چند نهاد از جمله وزارت بهداشت، دامپزشکی، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و نهادهای مردمی است.واکسیناسیون سگ‌ها در شعاع ۳ تا ۵ کیلومتری اطراف موارد مشکوک به هاری، همکاری تنگاتنگ بین بهداشت و دامپزشکی برای نمونه‌برداری از حیوانات مشکوک، و بازدید از مراکز نگهداری دام از جمله اقدامات بین بخشی حیاتی به شمار می‌آیند.
با توجه به افزایش چشمگیر موارد حیوان‌گزیدگی در استان گلستان، به‌ویژه در میان کودکان، کشاورزان و ساکنان مناطق روستایی، اجرای برنامه‌های منسجم پیشگیری، واکسیناسیون منظم حیوانات، افزایش آگاهی عمومی و تقویت نظارت بهداشتی می‌تواند نقش کلیدی در کنترل این معضل ایفا کند.در کنار اقدامات درمانی، سرمایه‌گذاری در آموزش، فرهنگ‌سازی و زیرساخت‌های دامپزشکی، مؤثرترین راهبرد برای پیشگیری از بروز موارد انسانی بیماری هاری خواهد بود.
http://www.caspiankhabar.com/95138
برچسب‌ها
